در باب آزاد اندیشی و سیاست(انتشار یافته در شماره سوم، اسفند 94)

فاطیما سنائی

لازم است در ابتدا تعریفی از واِژه آزاد اندیشی و سیاست  داشته باشیم. 

رهبر معظم انقلاب آزاداندیشی را این گونه معنا می کنند:

آزاداندیشى یعنى آزادانه فکر کردن، آزادانه تصمیم گرفتن، ترجمه اى، تقلیدى و بر اثر تلقین دنبال بلندگوهاى تبلیغاتى غرب حرکت نکردن. لذا شامل علم، معرفت، مشى سیاسى، شعارها و واژه ها و خواسته هاى متعارف سیاسى و اجتماعى هم مى شود. اگر امروز غرب مى‌گوید دمکراسى، ما باید فکر کنیم ـ آزادفکرى یعنى این ـ ببینیم آیا همین که او مى گوید درست است و دمکراسى به صورت مطلق ارزش است یا نه، قابل خدشه است؟«2آزادانه و به دور از تقید و وابستگی به شرق و غرب فکر کردن، تصمیم گرفتن و اندیشیدن بی تردید نیازمند زیربناهایی مهم است و برای جامعه ی نخبه و دانشگاهی ما، که جزء گروه های فکرساز جامعه هستند، دستاوردهای بی شماری در پی دارد. با عنایت به فرمایشات رهبری در حوزه ی آزاداندیشی، می توان آثار و دستاوردهای ذیل را برای این مفهوم عمیق و متعالی برشمرد. 

زردهایی که رنگ باختند(انتشار یافته در شماره چهارم، فروردین 95)

محمود دهقان

مرحوم کاظم معتمد نژاد استاد و محقق رشته ارتباطات در سال 1368 و در مقدمه ای بر کتاب «یک جهان چندین صدا» از دستاوردهای همبستگی و همکاری دو دهه اخیر ممالک در حال توسعه برای مبارزه با شیوه های تازه سلطه استعماری و نیل به استقلال فرهنگی و ارتباطی سخن به میان آورد.

اگر که قبول داشته باشیم در سطح کلان و در دهکده جهانی کشورهایی که صاحب تکنولوژی و ابزارهای پیشرفته اطلاعاتی هستند در پی استعمار اطلاعاتی و خبری کشورهای در حال توسعه هستند، و در جهان تک صدایی وجود دارد، باید این را هم قبول کنیم که در داخل همین کشورهای در حال توسعه نیز به شدت تک صدایی رواج دارد و سانسور و حذف رسانه های منتقد از از عادات نظام های حاکم بر این کشورها است. 

بررسی دو گانگی فرد و اجتماع در جــــــــامعه شنــــاســــی(انتشار یافته در شماره سوم، اسفند 94)

محمود دهقان

در هر نظریه ی در جامعه شناسی و در مورد پدیده های جمعی، خود آگاه یا نا خود آگاه سرآغاز و ارجحیت با یکی از دو مورد «فرد» یا «جامعه» است.

در واقع دو گانگی فرد و اجتماع (یکی از آنها) چهار چوب نظم دهنده ای برای هر نظریه ی اجتماعی فراهم می کنند.

هر جامعه شناس به ارجحیت یکی از این دو اعتقاد دارد و ادامه ی کار خود را تا آخر با همان ارجحیت ادامه می دهد، این موضوع به این خاطر است که این دو با هم تضاد شدیدی را ایجاد می‌کنند. در همین زمینه یان کرایب اعتقاد دارد که هر نظریه اجتماعی باید هر دو سویه هر دوگانگی را به حساب بیاورد و انتخاب یکی از دو سویه برای آغاز کردن می تواند نظریه پرداز را در جهت های بسیار متفاوت حرکت دهد. 

آزاد اندیشی و زنان

الهه تاجدینی

 در این گفتار ابتدا به تعریف کوتاهی از آزاد اندیشی می پردازیم و سپس تأثیرات آزاد اندیشی در زندگی زنان وتأثیر زنان در آزاد اندیشی را مورد بررسی قرار می دهیم و از منظری اسنادی و پژوهش محورانه تفاوت آزاد اندیشی در میان زنان با جنبش فمنیسم را مطرح کنیم.  

گذار از پوپولیسم به لمپنیسم

دکتر مهدی مطهرنیا

نظریه‌ی عوام‌گرایی Populism فلسفی بر آرای هربرت شیلر استوار است. این نگرش، بر این فرض اولیه مبتنی است که کنشگر سیاسی و فعال اجتماعی در آن عامه ی مردم را افرادی ناآگاه، منفعل و ضعیف می‌پندارد. تاریخچه پوپولیسم به اواسط سده‌ی نوزدهم و به جنبش‌های مختلفی که در سرزمین‌هایی مانند شوروی سابق به وقوع پیوسته‌است، بازگردانده می شود. 

پوپولیسم به عوام گرایی نیز بازگردانده می شود. ریشه ی عوام‌گرایی در میان روشنفکران تندرو روسیه در دهه‌ی۱۸۶۰ با ظهور نارودنیک‌ها (مردم‌باوران) پدید آمد. نارودنیک‌ها به نوعی تجدیدنظرطلب در آرای مارکسیسم ارتدوکس محسوب می شوند. چرا که، بر آن بودند تا روسیه بی آنکه مرحله ی سرمایه‌داری را بگذراند مستقیم به سوسیالیسم برسد.